Dzisiaj 78. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Tradycją jest, iż punktulanie o godzinie rozpoczęcia walki zbrojnej o wolność stolicy, a więc o 17 (godzina "W") - nie tylko w Warszawie, ale w większości polskich miast - włączają się syreny alarmowe. Nie inaczej jest w Zabrzu: trzyminutowa emisja dźwięku jest jednocześnie wojewódzkim treningiem sprawności syren alarmowych wykorzystywanych w systemie ostrzegania i alarmowania ludności. Część systemu syren została uruchomiona z Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego (PCZK), pozostałe były uruchomiane indywidualnie.

Powstanie Warszawskie było wystąpieniem zbrojnym przeciwko okupacji niemieckiej, a politycznie przeciw ZSRR oraz podporządkowanym mu polskim komunistom. Dowództwo Armii Krajowej planowało samodzielnie wyzwolić stolicę jeszcze przed wkroczeniem Armii Czerwonej, licząc, że uda się w ten sposób wzmocnić międzynarodową pozycję rządu RP na uchodźstwie oraz powstrzymać realizowany przez Józefa Stalina proces wasalizacji i sowietyzacji Polski. Po wybuchu powstania Armia Czerwona wstrzymała ofensywę na kierunku warszawskim, a radziecki dyktator konsekwentnie odmawiał udzielenia powstaniu poważniejszej pomocy. Wsparcie udzielone powstańcom przez USA i Wielką Brytanię miało natomiast ograniczony charakter i nie wpłynęło w sposób istotny na sytuację w Warszawie. W rezultacie słabo uzbrojone oddziały powstańcze przez 63 dni prowadziły samotną walkę z przeważającymi siłami niemieckimi, zakończoną kapitulacją 3 października 1944 roku.
W trakcie walk straty wojsk polskich wyniosły ok. 16 tys. zabitych i zaginionych, 20 tys. rannych i 15 tys. wziętych do niewoli. W wyniku nalotów, ostrzału artyleryjskiego, ciężkich warunków bytowych oraz masakr urządzanych przez oddziały niemieckie zginęło od 150 tys. do 200 tys. cywilnych mieszkańców stolicy. Na skutek walk powstańczych oraz systematycznego wyburzania miasta przez Niemców uległa zniszczeniu większość zabudowy lewobrzeżnej Warszawy, w tym setki bezcennych zabytków oraz obiektów o dużej wartości kulturalnej i duchowej.