gdzie: Kino Roma, ul. Padlewskiego 4. tel. 32 271-62-91
kiedy: 3 - 4 czerwca
Prawa Człowieka w Filmie, czyli 9. Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS, prezentujący wybrane, krótkie i cenione przez publiczność oraz fachowców filmy dokumentalne z całego świata, a pokazywane na prestiżowym warszawskim festiwalu organizowanym przez Helsińską Fundację Praw Człowieka i Społeczny Instytut Filmowy. Szczegółowy program:
3 czerwca, piątek godz. 18.00 „Inwentaryzacja” Czas trwania: 9' Polska Reżyseria: Paweł Łoziński Zdjęcia: Paweł Łoziński Montaż: Rafał Listopad, Dorota Wardęszkiewicz Produkcja: Paweł Łoziński Produkcja Filmów Rok produkcji: 2010 Wśród dzikiej zieleni i szumu wysokich, starych drzew młodzi ludzie z uwagą odcyfrowują napisy na leciwych macewach. Trwa inwentaryzacja wielkiego żydowskiego cmentarza. Wydaje się, że jesteśmy gdzieś daleko, w poszukiwaniu bezpowrotnie utraconej przeszłości. Dopiero ostatnie, piękne ujęcie, gdy kamera powoli unosi się ponad poziom drzew, ujawnia, że znajdujemy się w centrum wielkiego miasta... Filmografia: 2009 Chemia 2008 Kici, kici 2004 Miedzy drzwiami 2002 Pani z Ukrainy 1999 Taka historia 1999 Siostry
Festiwale: 2010 Krakow FF 2010 Jewish Motifs IFF
godz. 18.15 „Świeże wiśnie”, 18’ Czas trwania: 18' Polska Reżyseria: Anna Baumgart Zdjęcia: Marcin Koszałka Montaż: Grzegorz Pacek Rok produkcji: 2010 Świeże wiśnie Anny Baumgart to inteligentna gra reżyserki z konwencją filmu dokumentalnego, z naszą kulturową pamięcią - wykorzeniającą i tabuizującą, z kontrowersyjnym sposobem radzenia sobie z traumami, jakim są ustawienia Berta Hellingera, wreszcie ze sztuką filmową Larsa von Triera, a nawet z operatorem własnego filmu - Marcinem Koszałką. Praca wideo wykonana na zamówienie Centrum Artystycznego w Falstad w Norwegii, gdzie podczas II wojny światowej znajdował się niemiecki obóz koncentracyjny, dotyka ukrytej prawdy o prostytucji i wykorzystywaniu kobiet w obozach. Po wojnie ta część rzeczywistości została prawie całkowicie wyparta z powszechnej świadomości, kobiety - które też były więźniarkami - utraciły status ofiar i prawo głosu, pod zarzutem dobrowolnej pracy na rzecz niemieckich żołnierzy w obozowym Sonderbau. Stygmatyzacja staje się zatem podwójna, a nawet potrójna: kobieta-więźniarka-prostytutka. W filmie musi sobie z nią poradzić Klara - aktorka, wcielająca się w Niemkę zmuszoną do prostytucji w Auschwitz i w Polkę zgwałconą przez radzieckich żołnierzy. Klara ma się kierować spisanymi wspomnieniami obu kobiet. Bierze udział w filmowanym ustawieniu
godz. 18.40 „Vakha i Magomed”, 12’ Czas trwania: 12' Polska Reżyseria: Marta Prus Zdjęcia: Mateusz Wajda Montaż: Cecylia Pacura Produkcja: PWSFTviT Rok produkcji: 2010 Ojciec i syn: Czeczeni oczekujący w jednym z polskich ośrodków na przyznanie statusu uchodźcy. Do tej pory uciekali - możemy tylko domyślać się historii, jakie mogliby opowiedzieć. Dziś ich życie wypełnione jest oczekiwaniem. Cała uwaga ojca skupiona jest na synu, jakby chciał szybko nauczyć go życia, ochronić przed przyszłymi niebezpieczeństwami. Dramatyczny kontekst zarejestrowanych scen ojcowskiej troski ujawnią dopiero napisy końcowe. Festiwale: 2010 The Koszalin Film Debuts Festival The Young and Cinema
godz. 19.00 „Warszawa do wzięcia”, 51’ Czas trwania: 51' Polska Reżyseria: Karolina Bielawska, Julia Ruszkiewicz Zdjęcia: Bartosz Piotrowski, Kacper Czubak, Dominik Danilczyk, Tomasz Woźniczka, Dominik Zadęcki Montaż: Agnieszka Kowalczyk Produkcja: Eureka Media, Telewizja Polska Rok produkcji: 2009 Rzadko tak liczne przecież filmowe realizacje na temat społecznego wykluczenia zdają się dotykać istoty zjawiska. Coś z tej istoty udało się uchwycić Karolinie Bielawskiej i Julii Ruszkiewicz w nagrodzonym w Krakowie Złotym Lajkonikiem filmie - bez wątpienia jednym z najciekawszych polskich dokumentów ostatnich lat. Jego bohaterki - trzy dziewczyny z popegeerowskich wsi - jadą do Warszawy. Ania, Gosia i Ilona chcą skorzystać ze specjalnego programu aktywizacyjnego i zacząć nowe życie w wielkim mieście, które - co przecież wszyscy mówią - otwiera przed ludźmi najwięcej perspektyw. Zapewniono im półroczne zakwaterowanie w bursie Caritasu, pedagoga i doradcę zawodowego, zajęcia z savoir-vivre'u i pomoc przy pisaniu CV. Czy którejś z nich się powiedzie i co o tym zadecyduje? Odpowiedź na to ostatnie pytanie to już kwestia interpretacji. Bo jak na świetny dokument obserwacyjny przystało „Warszawa do wzięcia" pozwala wyciągać wnioski samemu widzowi. Chyba że woli on stawiać pytania. Na przykład takie - do jakiego stopnia wykluczenie potwierdza się samo w ludzkich głowach - przenosi ze społecznych warunków do psychicznych struktur decydujących o naszym zachowaniu? Filmografia/Filmography:
Karolina Bielawska 2007 Koniec lata 2005 Bielińskiego 6 2005 Hotel 2005 Młoda para 2004 Ricardo Wadowski
Julia Ruszkiewicz 2006 Sezon na kaczki
Festiwale/Festivals: 2010 WorldFest-Houston Independent IFF (Special Jury Award) 2010 Krakow FF (Golden Hobby Horse) 2010 Two Riversides Film and Art Festival
godz. 20.10 "Sześć Tygodni", 18' Czas trwania: 18' Polska Reżyseria: Marcin Janos Krawczyk Zdjęcia: Wojciech Staroń Montaż: Agnieszka Glińska Produkcja: TVP S.A., Staroń Film Rok produkcji: 2009 Sześć tygodni od porodu - tyle czasu ma matka na decyzję, czy będzie zajmować się dzieckiem, czy też zrzeknie się praw rodzicielskich. Decyzja jest ostateczna. Matka z filmu Janosa Krawczyka nie ma środków ani warunków na wychowanie córki. Chce dać jej na drogę zabawki, pamiątki i list, w którym pisze o swojej miłości. Dowiaduje się jednak, że córka dostanie to wszystko dopiero za osiemnaście lat. Dziecko bowiem zostanie oddane do adopcji. Na ekranie widzimy nie tylko ból matki, szpitalną salę, butelkę zamiast piersi i zastępującą głos pozytywkę - ale także szczęście nowych rodziców, którzy z niedowierzaniem mogą powiedzieć: „nareszcie". Filmografia: 2006 Rendez-vous
Festiwale: 2010 Monterrey IFF (Best Short Documentary) 2009 Jihlava IDFF (Silver Eye Award) 2010 Hot Docs 2010 It's All True IDFF 2010 Message to Man IFF 2010 The Polish FF in America 2010 Pärnu IFF 2009 Era New Horizons IFF 2009 IDFA
Blok filmowy "Ja" godz. 20.30 „Pocztówka do Taty”, 85’ Czas trwania: 85' Niemcy Reżyseria: Michael Stock Zdjęcia: Guido Diek, Michael Stock Montaż: Martin Kayser-Landwehr, Till Koistinen, Robert Quante, Michael Stock Produkcja: Michael Stock Filmproduktion Rok produkcji: 2010
„Pocztówka" to z pewnością jeden z najtrudniejszych w odbiorze i najbardziej bolesnych filmów tegorocznego festiwalu. Michael Stock opowiada w nim swoją własną, bardzo intymną i traumatyczną historię. Ten film jest nie tylko próbą zmierzenia się z niewygodnym tematem, ale także - a może przede wszystkim - próbą dojścia do ładu z samym sobą i uporządkowania relacji z rodziną. Michael, przez wiele lat molestowany seksualnie przez własnego ojca, po latach milczenia ponownie próbuje nawiązać z nim kontakt. Nie liczy przy tym na skruchę czy przeprosiny - po prostu chciałby znów poczuć, że ma ojca. Rozpad rodziny, którego doświadczył, gdy pedofilskie skłonności ojca wyszły na jaw, dodatkowo spotęgował jego traumę. Targany poczuciem winy nastolatek rzucił się w wir autodestrukcji. Berlin w początkach lat 90. był idealnym miejscem dla młodego punka, który szuka naprawdę mocnych wrażeń. Alkohol, twarde narkotyki, przygodny seks - każdy sposób był dobry, by się zapomnieć, a jednocześnie - ukarać. Michael zaczyna też tworzyć filmy ukazujące podziemną gejowską scenę Berlina. Ich fragmenty znakomicie ilustrują jego ówczesny stan ducha. Filmy zaczęły zyskiwać popularność, a Michael stał się w pewnych kręgach twórcą kultowym. Jak grom z jasnego nieba spadła na niego wiadomość, że jest zarażony HIV. Mając poczucie, że doszedł do granicy, za którą nie ma już nic, postanawia dotrzeć do najbliższych i na powrót złożyć swoje rozbite życie w całość. „Pocztówka do taty" to film trudny, ale fascynujący - także jako swoista próba terapii dla (prawie) wszystkich osób tego dramatu. Czy dla Michaela finałowe spotkanie z ojcem stanie się nowym początkiem?
Festiwale: 2010 Berlin IFF (Siegessäulen Readers Award) 2010 Outfest Athens LGBT IFF (Best Documentary/Best Film Awards) 2010 IDFA (Best Personal Narrative Van Gogh Award) 2010 Frameline LGBT IFF (Special Mention) 2010 Tel Aviv LGBT IFF (Best Documentary Award) 2010 Los Angeles IFF (Honored Mention, Best Directing Award) 2010 Los Angeles Reel FF (Honored Mention) 2010 Skeive Filmer Gay & Lesbian FF (Honorable Mention) 2010 Kiev Molodist IFF (Sunny Bunny Jury Prize) 2010 Perlen FF Hannover (Broncene Perle Award) 2010 Chicago IFF
Filmografia: 2005 Fucking Different 1993 Prince in Hell
4 czerwca, sobota
godz. 16.00 „Lekarski dylemat”, 52’ Czas trwania: 52' Ukraina, Holandia Reżyseria: Juul Bovenberg Zdjęcia: Joost van Herwijnen Montaż: Rinze Schuurman Produkcja: Talent United Rok produkcji: 2009 TEMATEM JEST EUTANAZJA
godz. 17.00 „Czerwone światła”, 72’ Czas trwania: 72' USA, Kambodża Reżyseria: Guy Jacobson, Adi Ezroni, Charles Kiselyak Zdjęcia: Guy Jackson Montaż: Jane Rizzo, Denise Cochran, Kerry Girvin Produkcja: Priority Films Rok produkcji: 2009 Ocenia się, że na świecie co roku do seks biznesu trafia około miliona dzieci. „Czerwone światło" przedstawia historie kilku dziewczynek, które - bądź sprzedane przez własnych rodziców, bądź porwane przy udziale kogoś ze znajomych - trafiły do domów publicznych w Phnom Penh. Jedną z nich udało się ocalić dzięki niezwykłej determinacji brata, który zmusił do interwencji policję, pozostałe wolność zawdzięczają dwóm niezwykłym kobietom. Somaly Mam i Mu Sochua poświęciły życie ratowaniu wykorzystywanych dzieci. Pierwsza z nich jest aktywistką, która sama doświadczyła w dzieciństwie koszmaru przymusowej prostytucji, druga reprezentuje w parlamencie największą opozycyjną partię Kambodży. W 2005 roku wspólnie dostały nominację do pokojowej Nagrody Nobla. Ich działalność jest śmiertelnie niebezpieczna - Somaly Mam próbowano zastraszyć m.in. obcinając jej palec i porywając córkę. Dziecięca prostytucja to w Azji gigantyczny biznes, z którego zyski trafiają do kieszeni mafijnych bossów i skorumpowanych polityków. Ci ostatni tolerują lub wręcz chronią „opiekunów" dziewczynek. Niesłychanie trudno jest znaleźć świadków, którzy zgodziliby się zeznawać przed sądem przeciwko organizatorom tego haniebnego procederu. Szczególnie, że wśród klientów burdeli jest wielu polityków i policjantów. Podczas realizacji filmu (będącego częścią większego projektu przeciwko dziecięcej prostytucji) jego twórcom wielokrotnie grożono śmiercią, a ekipie towarzyszyło czterdziestu uzbrojonych ochroniarzy.
Festiwale: 2010 Movies that Matter FF 2010 UNICEF FF 2009 Cairo IFF 2009 Woodstock FF
Filmografia: Guy Jacobson 1995 Israel Sunday
Charles Kiselyak 2007 The K11 Journey 2006 Building Ground Zero 2006 Common Sacrifice 2006 Visual and Special Effects 2003 The Perils of Peacemaking 2002 Between Two Worlds 2002 Moving Pictures: The Storyboard Process 2002 The Sixth Sense: Reflections from the Set 2001 When Cultures Collide: From Perry to Pearl Harbor 2001 Into the Valley of Death 2001 The Heart of 'The Natural' 2001 Assassination Update: The New Documents 2001 Meet Mr. X: The Personality & Thoughts of Fletcher Prouty 2001 Chaos Rising: The Storm Around 'Natural Born Killers' 2001 A Tour of the Inferno: Revisiting 'Platoon' 2001 Oliver Stone's America 2000 A Song of Africa 2000 A Constant Forge 2000 Money Never Sleeps 1999 Easy Rider: Shaking the Cage 1998 Fighting for Peace: Inside 'The Boxer' 1998 Fearful Symmetry 1998 Inside 'Out of Sight' 1997 Completely Cuckoo 1997 The Road of Excess 1990 Building 'Jacob's Ladder'
godz. 18.40 „Milczenie = śmierć” Czas trwania: 30' Francja Reżyseria: Karim Albou, Solveig Anspach, Sylvie Ballyot, Lola Frederich, Catherine Corsini, Chritine Dory, Rachida Krim, Valérie Mréjen, Brigitte Sy, Sandrine Veysset Zdjęcia: Claire Mathon, Brigitte Barbier, Cédric Ledonche, Jean-Pierre Boyer, Tariel Meliava, Aurore Lossouarn, Isabelle Razavet, Pascal Granel, Eric Sicot, Nicolas Bordier, Emmanuel Collinot, Frédéric Serve Montaż: Anne-Laure Viaud, Dominique Marcombe, Marie-Pierre Frappier, Camille Cotte, Anne Riegel, Charlotte Tourres, Thomas Marchand, Saskia Berthot, Esther Frey Produkcja: CHAZ Productions Rok produkcji: 2010 Czarny plakat „Silence=Death" z odwróconym podstawą do dołu różowym trójkątem przeszedł do klasyki społecznego designu. Stworzony w 1987 roku przez nowojorskich aktywistów gejowskich mobilizował opinię publiczną przeciw milczeniu władz wobec epidemii AIDS, uważanej przez nie za problem społeczny drugiego rzędu, bo nękający homoseksualistów i prostytutki. Twórcy projektu podarowali go następnie grupie protestu ACT UP, do której sami się przyłączyli. Na dwudziestą rocznicę ACT UP Paris dziesięć artystek pod opieką Elisabeth Perez z CHAZ Productions przygotowało zestaw trzyminutowych filmów opisujących współczesne doświadczenia Francuzek - nosicielek HIV. Kolekcja „Milczenie=Śmierć" tchnie artystyczną świeżością i nie ma nic wspólnego z typowym filmem zleceniowym. Mieści dokumenty i fikcje bardzo różnorodne formalnie i treściowo, które łączy bezkompromisowa szczerość, autentyzm świadectwa i przenikliwa społeczna świadomość doświadczonego aktywizmu. Do najciekawszych chyba prac należą formalnie sytuujące się na biegunach - czytane wprost do kamery świadectwo kobiety zwolnionej z pracy i portret wyniszczonej chorobą, nagiej dziewczyny, która próbuje dowiedzieć się od lekarki, czy może się jeszcze podobać swojemu chłopakowi.
Festiwale: 2010 Festival du Film de Femmes 2010 Monteral Human Rights FF 2010 Vienna Independent Shorts
godz. 19.20 „Na żywo z Betlejem" Live from Bethlehem Czas trwania: 36' USA Reżyseria: Matt Sienkiewicz, Joseph C. Sousa Zdjęcia: Matt Sienkiewicz Montaż: Walter Balzewicz, Cob Carlson, Joseph C. Sousa Produkcja: Allston Street Films Rok produkcji: 2009
Bardzo rzadko oglądamy dokumenty o Palestynie wykraczające poza dominujące narracje. W filmie Matta Sienkiewicza i Josepha Sousy nie widzimy Palestyńczyków obsadzonych w roli ofiar - bliskowschodniego konfliktu albo masowej propagandy Hamasu czy Fatahu. W morzu tej propagandy i w ciężkich warunkach izraelskiej okupacji działa jedyna na Terytoriach Palestyńskich niezależna agencja informacyjna - Ma'an News Agency (MNA), starająca się utrzymać etyczne standardy rzetelnego dziennikarstwa. „Na żywo z Betlejem" to jednocześnie subtelny i szczery obraz zmagań dziennikarzy, producentów i fotoreporterów agencji z trudnościami w zbieraniu wiarygodnych informacji, różnorodnymi naciskami i problemami finansowymi. Mimo szczerego zaangażowania, tych ostatnich niekiedy nie da się pokonać. W oczekiwaniu na spóźniające się wsparcie finansowe z UE i USA, które nie mogą wybaczyć telewizji Ma'an m.in. użycia słowa „męczennik", szefostwo agencji podejmuje decyzje o zwolnieniach. Dwoje bohaterów filmu, ideowo i emocjonalnie mocno związanych z MNA, musi poszukać innej pracy... Agencji udaje się jednak przetrwać, z jej serwisów korzysta coraz więcej odbiorców, rośnie też jej znaczenie na całym Bliskim Wschodzie. W medialnym otoczeniu, gdzie nawet myszka Miki w programach dla dzieci życzy śmierci Izraelowi, głos Ma'an napawa nadzieją. Jeśli istnieją jakieś szanse wyjścia z zaklętego kręgu konfliktu, wiążą się one zapewne z zapomnianą od dawna na Bliskim Wschodzie umiejętnością słuchania drugiej strony. Mogą temu służyć takie inicjatywy, jak wierne tłumaczenie jej programów informacyjnych - wprowadzone przez MNA nadawanie tłumaczonych na żywo izraelskich telewizyjnych wiadomości.
Festiwale: 2010 SCMS Conference Los Angeles 2009 Boston IFF 2009 Chicago Palestine FF 2009 Global Vision Film Series 2009 Rhode Island's Roving Eye DFF 2009 Philadelphia Independent FF
Filmografia: Joseph C. Sousa 2007 Festa 2006 Evacuation Day
godz. 20.00 „Podróż" Czas trwania: 56' Belgia Reżyseria: Talheh Daryanavard Zdjęcia: Virginie Surdej Montaż: Deborah Benarosch, France Duez Produkcja: Iota productions Rok produkcji: 2010 Anima, Fatoma i Asma wsiadają do pociągu na stacji w Teheranie. Ta zwykła na pozór podróż z czasem okazuje się być także podróżą w głąb siebie, podczas której każda z nich na swój sposób podsumuje własne życie. Przyjaciółki wracają pociągiem do rodzinnej wioski, gdzieś na zapadłej prowincji Iranu. Kilka lat wcześniej odbywały tę samą podróż w odwrotnym kierunku. Pełne nadziei jechały wtedy do Teheranu na studia. Dziś świat nie wydaje się już tak kusząco tajemniczy. Powrót do domu ma gorzki posmak porażki. Co z tego, że skończyły studia, skoro nie mają co marzyć o pracy odpowiadającej ich wykształceniu i ambicjom? Kilka lat spędzonych w wielkim mieście uczyniło z nich kobiety świadome własnej wartości, ale i kulturowych i społecznych ograniczeń, z jakimi muszą się zmagać - szczególnie na prowincji. Talheh Daryanavard bardzo blisko i wnikliwie portretuje swoje bohaterki (dwie z nich to jej siostry), unikając łatwych uogólnień. Film niemal w całości nakręcony w ciasnych wnętrzach kolejowego wagonu imponuje wspaniałymi zdjęciami, które doskonale oddają klimat tej podróży: powrotu do domu, mogącego jednocześnie oznaczać koniec epoki marzeń. Jaka przyszłość czeka bohaterki tego znakomitego dokumentu? Miejmy nadzieję, ze kiedyś doczekamy się dalszego ciągu „Podróży".
Festiwale: 2010 Millenium IF 2010 Namur Film Francophone IF
Filmografia: 2009 The Turning 2004 Listening to the City
godz. 21.00 „Rajskie ptaki” Czas trwania: 75' Australia Reżyseria: Charlie Hill-Smith Zdjęcia: Angus Kemp Montaż: Mark Atkin, Andrew Brinsmaed Produkcja: The House of Red Monkey Rok produkcji: 2009
Zachodnia Papua, najdalszy południowo-zachodni zakątek Azji, od lat pozostaje zamknięta dla dziennikarzy i filmowców. Prowincja, przyłączona w latach 60. do Indonezji po sfałszowanym referendum, przez niemal 50 lat podlegała usilnej kolonizacji. W założeniu miała ona na zawsze związać bogatą w surowce Papuę z przeludnioną Jawą - administracyjnym i politycznym centrum Indonezji. Charlie Hill-Smith, Australijczyk zafascynowany historiami papuaskich uchodźców, postanowił na własne oczy przekonać się, jak wygląda sytuacja na wyspie. Po pierwszej wizycie wracał tam jeszcze wielokrotnie, nawiązując nowe kontakty. „Rajskie ptaki" to efekt tych podróży, podczas których autorowi udało się dotrzeć do niedostępnych, zagubionych w dżungli wiosek, w których ostatnich białych widziano podczas II wojny światowej. Film ukazuje prawdziwą papuaską kulturę oraz próby jej rekonstrukcji na wygnaniu. Hill-Smith oddaje głos Papuasom, wśród których są zarówno artyści próbujący ocalić dziedzictwo przodków, jak i walczący w dżungli partyzanci. Usłyszymy od nich historie zniewolenia, oporu i nadziei. Wszelkie próby przeciwstawienia się rządowi w Dżakarcie są bezlitośnie tłumione przez indonezyjską armię, która de facto rządzi prowincją. Generałowie, czerpiący gigantyczne zyski z ukrytych w dżungli kopalni, nie mają zamiaru wycofywać się z wyspy, choć wydawało się, że po upadku Suharto w 1998 roku, Papua może wzorem Timoru Wschodniego liczyć na niepodległość. Tymczasem Papuasom pozostaje tylko nadzieja, że świat w końcu się o nich upomni.
Festiwale: 2010 Sydney FF 2010 New Zealand IFF 2010 Melbourne IFF 2010 Canberra IFF 2009 IDFA
Filmografia: 2003 Art, Activism and Rock n'Roll 2001 S11 Melbourne 2001 Under Ground Art 2000 Wokabout West Papua 1997 Hong Kong Fooey & the Great Chinese Takeaway
|