TRZY NA CZY.   JAN SMOK – 90 lat, dr nauk medycznych, absolwent Śląskiej Akademii Medycznej, histolog, ginekolog-położnik, zażarty przeciwnik aborcji. W latach 50-tych najmłodszy starszy asystent w klinice. Współzałożyciel jednej z pierwszych pracowni cytologicznych na Śląsku. Były żołnierz Armii Krajowej (ps. Wiatr), odznaczony krzyżem AK. Wdowiec, dwukrotnie żonaty. Z pierwszą żoną (szkolną miłością) dochował się dwóch córek i syna (dwoje wybrało medycynę), czterech wnuczek i dwóch prawnuków (bliźniacy). Wierny kibic Górnika Zabrze. 

- Czy identyfikuje się pan z naszym miastem? Pochodzi pan wszakże z Kieleckiego, a trafił do Zabrza z renomowanej, krakowskiej uczelni.

- Przyjechałem tu w 1949 roku, jako student ostatniego roku medycyny, uciekając przed „wilczym biletem”, który groził mi za działalność opozycyjną. Udało mi się dostać angaż w nowotworzonej Śląskiej Akademii Medycznej. Przyjęto mnie z otwartymi rękami i obdarzono zaufaniem, powierzając obowiązki asystenta, mimo braku dyplomu. Wówczas nie było to jednak Zabrze, lecz… Bytom, bo Rokitnica - gdzie mieściła się uczelnia – podobnie jak Mikulczyce i Helenka, zostały przyłączone do naszego miasta dopiero pięć lat później. Zabrze to moje miasto, bo osobiście pomogłem przyjść na świat 40-tysiącom jego mieszkańców. Tu wraz z innymi lekarzami z początkiem lat 50. stworzyliśmy jedną z pierwszych pracowni cytologicznych w województwie. Z kliniką związany byłem zawodowo do emerytury.

- Czy przez ten czas Zabrze bardzo zmieniło swoje oblicze?

- Zmiany, jakie zaszły w naszym mieście oceniam jednoznacznie pozytywnie. Miasto mojej młodości było szare i brudne, trudno było oddychać, bo powietrze zanieczyszczały dymy z koksowni. Dziś i zabrzanie mogą podziwiać błękitne niebo, jakie wówczas widywali jedynie na widokówkach. Kamienice, które znów jak przed wojną mają swoich właścicieli, odzyskują dawny blask. Drogi też się poprawiły. 

- Czy ma pan w Zabrzu jakieś miejsca, które darzy specjalnym sentymentem?

- To nie tylko miejsce, ale i związani z nim ludzie. Najbliższy mojemu sercu jest stadion Górnika: na nim, razem z synem, kibicowałem drużynie, gdy czternastokrotnie zdobywała mistrzostwo Polski. Poznałem osobiście wielkie sławy tego klubu: Pohla, Lubańskiego, Lentnera, Wilczka. Żony piłkarzy były moimi pacjentkami, odbierałem porody ich dzieci... Z niecierpliwością czekam na ukończenie budowy nowego obiektu. Mam nadzieję, że jeszcze razem z prawnukami (mają dziś 3,5 roku) będę miał tam okazję świętować spektakularne sukcesy „mojej” drużyny. Sentymentem darzę też okolice ulicy de Gaulle`a, w której mieszkam od początku, oraz kościół św. Anny, gdzie w przedostatnią niedzielę października wraz z najbliższymi podziękuję za przeżyte 90 lat.

fot. TV Zabrze