TRZY NA CZY. JAKUB URBAŃCZYK (34 lata) - pochodzi z Bytomia, ukończył Akademię Muzyczną w Katowicach oraz liczne zagraniczne kursy, był stypendystą Ministra Kultury i Sztuki. Od roku 2002 roku jest tubistą Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. Współpracuje również z innymi polskimi orkiestrami takimi jak Sinfonietta Cracovia, Symfonia Varsovia, Orkiestra Aukso czy Orkiestra Muzyki Nowej. Poza działalnością orkiestrową szczególną satysfakcję czerpie z działalności solistycznej i kameralnej. Z racji różnorodnych działań muzycznych ma w domu aż siedem tub! W Zabrzu zagrał 20 marca z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii na typowej solistycznej wykonanej w Niemczech.

- Czy na tubie można grać od dziecka?

- Ja zacząłem standardowo, od czwartej klasy podstawówki. W tak młodym wieku gra się jednak najpierw na bardzo podobnym instrumencie – sakshornie. Tubę bierze się do ręki, a właściwie do ust, w wieku około 14 lat. Oczywiście na początku na jej mniejszych, specjalnie konstruowanych dla dzieci odmianach. Są także dęciacy, którzy zaczynali swą karierę muzyczną na innych instrumentach i dopiero „zauroczeni” brzmieniem tuby, zmienili kierunek kształcenia.

- Czy trzeba mieć specjalne zdolności, by grać na tym instrumencie?

- W świecie muzycznym mówi się, że trzeba mieć poczucie humoru... To oczywiście żart, bo żeby dobrze grać na tubie nie są wymagane żadne szczególne predyspozycje. I wbrew pozorom nie trzeba wcale dużej siły ani „pary”. Mam filigranowe studentki-tubistki, a np. pierwszym tubistą jednej z najlepszych na świecie orkiestr w Los Angeles też jest kobieta. Niestety z czasem bywa, że „siada” nam kręgosłup od... noszenia tuby. Ale z kręgosłupem mają problemy nawet pianiści.

- Czy grając na tubie można zrobić karierę jako solista?

- Jest jeden taki wirtuoz, który utrzymuje się wyłącznie z grania solowego lub ewentualnie w małych zespołach. To Norweg Baadsvik Oystein. W Zabrzu wykonałem na bis jego słynną kompozycję Fnugg, podczas której wraz z wdmuchiwaniem powietrza do tuby śpiewa się melodię. Powstają wtedy niesamowite dźwięki, jakby nie z tego świata. Pozostali oprócz gry solowej są członkami różnych orkiestr oraz zespołów, a także najmowani są okazjonalnie do różnych koncertów. Ja oprócz tego wykładam na uczelniach muzycznych w Krakowie i Łodzi. Taki koncert jak w Zabrzu gram jeden w roku. Ale wbrew pozorom, literatury muzycznej na temat tuby jest bardzo dużo, choć instrument powstał w 1835 roku. Gdy się już po latach żmudnych ćwiczeń osiąga się odpowiednią technikę, to jest się czym popisać. Istnieją także transkrypcje znanych utworów napisanych w oryginale na zupełnie inne instrumenty.