RANKINGI. Zabrze zajęło 11. miejsce wśród miast na prawach powiatu w kolejnej edycji rankingu miesięcznika samorządowego „Wspólnota”. Chodzi o zestawienie zatytułowane „Liderzy inwestycji - ranking wydatków inwestycyjnych samorządów 2015-2017”. Za nami uplasowały się takie śląskie miasta na prawach powiatu, jak Bielsko-Biała, Rybnik, Częstochowa, Ruda Śląska, Piekary Śląskie czy Bytom. Autorzy opracowania - prof. Paweł Swaniewicz i Julita Łukomska z Uniwersytetu Warszawskiego, wzięli pod uwagę całość wydatków majątkowych poniesionych w ostatnich trzech latach.

Priorytety inwestycyjne jednostek samorządu terytorialnego ewoluowały przez lata. W pierwszych kadencjach samorządu szczególną wagę przywiązywano do egzotycznych z dzisiejszego punktu widzenia sektorów, jak telefonizacja i gazyfikacja. Potem był okres inwestycji wodociągowych i kanalizacyjnych. Od jakiegoś czasu wysoko w hierarchii potrzeb są inwestycje transportowe, w tym drogowe.

Jednak od ponad dekady coraz więcej samorządów koncentruje się na przedsięwzięciach w zakresie kultury, sportu i rekreacji. Także twarde dane pokazują ewolucję struktury sektorowej inwestycji samorządowych.

W województwach coraz bardziej dominują inwestycje transportowe, których wartość w 2017 roku przekroczyła już 60 proc. wartości wszystkich projektów. Podobnie jest w samorządach powiatowych, choć tu głównie dotyczy to dróg (w województwach prawie jedna piąta wydatków w tej kategorii odnosi się do kolei).

Na początku istnienia samorządów powiatowych i wojewódzkich niemal równe znaczenie odgrywały inwestycje z zakresu służby zdrowia. Ale potem ich znaczenie spadało, dopiero w ostatnich latach można obserwować odwrócenie tej tendencji. W powiatach znaczący udział mają jeszcze inwestycje oświatowe, a w województwach – związane z rolnictwem. Zwiększanie się udziału inwestycji transportowych obserwujemy także w miastach na prawach powiatu i w gminach (choć w przypadku dużych miast udział ten był najwyższy w 2016 roku, a w 2017 nieco się zmniejszył; ale w dłuższej perspektywie tendencja jest jednoznacznie wzrostowa).