W STRONĘ NATURY. O wprowadzeniu obostrzeń związanych z niską emisją i czystością powietrza głośno w całym kraju od ponad roku. W styczniu pierwszą w Polsce uchwałę antysmogową przyjęła Małopolska, wiosną Sejmik Województwa Śląskiego podobne przepisy uchwalił, które weszły w życie we wrześniu. Nadal jednak okazuje się, że nie wszyscy mieszkańcy regionu zdają sobie z nich sprawę i łamią prawo używając niedozwolonego paliwa. Ustawa skonstruowana jest tak, że koniecznym będzie także w przyszłości wymiana starych i złych pieców. Co zatem wolno spalać? Jakich należy używać palenisk i systemów grzewczych? I co szczególnie interesujące: czy w Zabrzu można liczyć na dopłaty do proekologicznych inwestycji?
Od września obowiązuje całkowity zakaz spalania węgla brunatnego, mułu, flotu i mokrego drewna. Nowo instalowane kotły muszą natomiast spełniać standard emisyjny minimum V klasy (nie ma mowy o sprawnościowym, więc odpada problem wilgotnych spalin i wymóg modernizacji komina!), a kominki (których norma PN-EN 303–5:2012 z założenia nie dotyczy) wymogi ekoprojektu. Harmonogram wymiany obecnie używanych już kotłów został zaś bardzo szczegółowo ustalony i oparty jest o wiek kotła w momencie wejścia w życie uchwały:
– do końca 2021 roku do likwidacji idą kotły niespełniające żadnych norm emisji ponad 10-letnie lub bez tabliczek znamionowych; – do końca 2023 roku należy wymienić 5–10 letnie kotły niespełniające żadnych norm emisji; – do końca 2025 roku do wymiany idą młodsze niż 5-letnie kotły, a niespełniające żadnych norm emisji, – kotły III i IV klasy mogą być eksploatowane do końca 2027 roku; – kominki niespełniające wymogów ekoprojektu mogą pracować do końca 2022 roku, chyba że osiągają sprawność minimum 80% lub zostaną doposażone w urządzenia pozwalające zredukować emisję pyłów do standardów ekoprojektu.
Miasto Zabrze już od 1994 roku dofinansowuje mieszkańcom zmianę sposobu ogrzewania w ich lokalach. Do roku 2016 - z gminnego funduszu ochrony środowiska oraz z miejskiego budżetu - przekazało na ten cel ponad 12,5 miliona złotych (zrealizowano 9702 wnioski). W tym roku - tylko do października - na ponad 170 wniosków wydano prawie 300 tys. złotych, na wypłatę czeka jeszcze 120 tys. złotych, natomiast w „kolejce” są kolejne o szacowanej wartości ponad 670 tys. złotych. Program ograniczania niskiej emisji, w ramach którego realizowane są wspomniane dotacje, to także udzielanie wsparcia inwestycji poprawiających energetyczną jakość budynków, czyli termomodernizację. W latach 2007-2016 w Zabrzu ociepleń ścian, stropów, dachów czy wymiany stolarki dokonano w 58 budynkach: szkołach, budynkach mieszkalnych oraz obiektach użyteczności publicznej.
16 października Rada Miasta Zabrza zadecydowała jednogłośnie o znacznym zwiększeniu dopłat do proekologicznych inwestycji ponoszonych przez mieszkańców. Uchwała mówi teraz, że dofinansowanie do zmiany systemu ogrzewania na proekologiczne w lokalach mieszkalnych i budynkach mieszkalnych wynosi do 60 procent poniesionych nakładów finansowych, choć nie więcej niż 3000 złotych (dotychczas było to 2 tys. zł). Sprawa nie dotyczy lokali przeznaczonych na działalność gospodarczą.
***
Kto nie przestrzega ograniczeń, nakazów lub zakazów, określonych w uchwale sejmiku województwa podlega karze grzywny. Zgodnie z art. 24 kodeksu wykroczeń wynosi ona od 20 do 5000 zł, przy czym w postępowaniu mandatowym można nałożyć grzywnę w wysokości do 500 zł, a jeżeli czyn wyczerpuje znamiona wykroczeń określonych w dwóch lub więcej przepisach ustawy – tysiąc złotych. W 2016 roku przeprowadzono w Zabrzu 159 kompleksowych kontroli dotyczących gospodarstw domowych w zakresie spalania nieodpowiednich materiałów. Tej zimy z uwagi na funkcjonowanie nowej ustawy kontrole mają być nasilone!
Tekst ukazał się w Głosie Zabrza i Rudy Śląskiej (nr 45, 9 listopada 2017) na kolumnie W STRONĘ NATURY, która jest współfinansowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. |